Click Ảo Là Gì Và Làm Sao Để Ngăn Chặn Nó?

CLICK ẢO LÀ GÌ?

Click ảo (Click fraud) là một loại chiến thuật mà ở đó, người dùng (kể cả con người hay người máy) sẽ lặp lại việc nhấp chuột (Click) vào mẫu quảng cáo nhằm phục vụ mục tiêu bất chính nào đó đối với nhà phát hành, mẫu quảng cáo  hay chính người chạy quảng cáo đó.

Có rất nhiều lí do giải thích sự tồn tại  – thỉnh thoảng là vì mục tiêu lừa đảo tiền từ chủ sở hữu trang web, đôi khi là để làm giảm hiệu suất của các chiến dịch quảng cáo của đối thủ.

Thật không may khi hiện nay có rất nhiều loại hình gian lận tồn tại  trong thế giới quảng cáo trực tuyến (online advertising). Bài viết này sẽ tìm hiểu kỹ về việc click ảo ảnh hưởng thế nào đến CPC (cost-per-click) trong tiếp thị kỹ thuật số (digital marketing)

TẠI SAO CLICK ẢO LẠI TỒN TẠI?

Dưới đây là một số lí do thường gặp về sự xuất hiện của click ảo:

 LÀM THIỆT HẠI HIỆU SUẤT CỦA ĐỐI THỦ

Rất nhiều mẫu quảng cáo online, đặc biệt là Tìm kiếm trả phí, sẽ thu phí cho mỗi lần nhấp chuột. Điều này được biết đến với cái tên cost-per-click (CPC). Với phương pháp này, mỗi lượt nhấp chuột sẽ tốn của nhà quảng cáo một khoản nhất định.

Một nhà quảng cáo sử dụng nền tảng tìm kiếm trả phí như Google Ads (Adwords) sẽ đặt mục tiêu ROAS (Return on Ad Spend) nhằm bù đắp cho tổng chi phí bỏ ra giúp chiến dịch chạy hiệu quả.

Nếu như đối thủ lặp đi lặp lại việc nhấp chuột vào mẫu quảng cáo mà không có ý định chuyển đổi hay tương tác gì với quảng cáo được đưa ra, điều này sẽ dẫn đến việc chi phí nhấp chuột bị gấp lên nhiều lần nhưng lại không mang lại giá trị nào. Mục đích cuối cùng của họ chỉ là “phá hoại” hiệu suất quảng cáo của đối thủ.

 LÀM TĂNG DOANH THU CỦA NGƯỜI CHO THUÊ QUẢNG CÁO (PUBLISHER)

Tất cả quảng cáo trực tuyến được xuất bản bởi một bên sở hữu không gian quảng cáo cụ thể, họ có thể là người quản trị trang web (webmaster)  riêng  hoặc mạng quảng cáo khác. Click ảo sẽ xảy ra khi nhà xuất bản (publisher) tăng số lượng nhấp chuột ảo mà quảng cáo được lưu trữ trên trang web hoặc mạng của họ nhận được như một cách tạo thêm doanh thu.

Điều này có thể không phải lúc nào cũng độc hại – nó có thể chỉ đơn giản là một người bạn hoặc người thân của chủ sở hữu trang web đang cố gắng giúp đỡ. Tuy nhiên, đó vẫn là click ảo.

CHÚNG TA MẤT BAO NHIỀU VÌ CÁC LƯỢT CLICK ẢO?

Theo Cục Quảng cáo Tương tác (Interactive Advertising Bureau) và Ernst & Young (2018), gian lận (bao gồm gian lận nhấp chuột) gây thiệt hại cho ngành tiếp thị, quảng cáo và truyền thông kỹ thuật số của Hoa Kỳ $ 8.2 tỷ đô la mỗi năm.

Hiện nay, ở Việt Nam chưa có số liệu thống kê chính xác nhưng con số ước tính tất nhiên cũng sẽ không thấp chút nào.

CLICK ẢO HAY CLICK KHÔNG HỢP LỆ (INVALID CLICK)

Không phải tất cả các nhấp chuột bất hợp pháp là click ảo. Mặc dù click ảo được định nghĩa là một hoạt động lừa đảo có chủ ý, các nhấp chuột không hợp lệ có thể bao gồm một số hành động vô tình hoặc vô ý. Các nhấp chuột không hợp lệ bao gồm các nhấp chuột vô tình, các nhấp chuột lặp lại và các nhấp chuột khác không thể được coi là thật. Các nhấp chuột không hợp lệ thường được phát hiện bởi mạng quảng cáo (như google ads, facebook insight) và có xu hướng được xóa khỏi chi phí chung.

LÀM THỂ NÀO ĐỂ TÌM RA CLICK ẢO?

Tùy thuộc vào mức độ tinh vi và có tổ chức của những kẻ lừa đảo, có một vài dấu hiệu có thể cho thấy bạn đang gặp phải gian lận nhấp chuột.

DỮ LIỆU VỀ HIỆU SUẤT  CÓ DẤU HIỆU BẤT THƯỜNG?

Tỷ lệ chi tiêu của bạn đột nhiên tăng vọt? Ngân sách quảng cáo hàng ngày của bạn bị dùng hết một cách nhanh chóng và đột ngột? Tỷ lệ chuyển đổi (conversion rate) của bạn đột nhiên giảm mạnh hay tỷ lệ bỏ trang (bounce rate) của bạn tăng vọt?

Đây đều có thể tiềm ẩn dấu hiệu của hoạt động gian lận, đặc biệt nếu chúng là xảy ra bất thường không thể tìm ra nguyên nhân.

PHÂN TÍCH ĐỊA CHỈ IP VÀ GẮN DẤU THỜI GIAN (TIMESTAMPS)

Bạn có thể kiểm tra click ảo bằng cách thu thập thông tin trong báo cáo nội bộ của bạn. Cụ thể, bạn cần thu thập các thông tin sau:

  • Địa chỉ IP
  • Gắn dấu thời gian nhấp chuột (click timestamp)
  • Gắn dấu thời gian lượt hành động (action timestamp)

Click timestamp hay action timestamp sẽ cho phép bạn phân loại các lượt nhấp chuột để biết chính xác khi nào thì người dùng nhấp chuột và/hoặc thực hiện hành động trên trang web của bạn.

Nếu bạn thấy một khối lượng lớn dấu thời gian kế tiếp nhau từ một địa chỉ IP duy nhất, nhưng với ít hoặc không có dấu thời gian hành động, điều đó có thể mang ý nghĩa click ảo đang diễn ra.

Nếu bạn biết những thông tin này, bạn sẽ dễ dàng chặn được click ảo bằng các khóa quyền truy cập của địa chỉ IP bị nghi ngờ đó đi.

VẬY GOOGLE ADS CÓ PHÁT HIỆN ĐƯỢC CLICK ẢO KHÔNG?

Hệ thống của Google có thể phát hiện một số lượt nhấp không hợp lệ, cũng có thể bao gồm click ảo. Nói chung, khi xác định được, các chi phí cộng dồn từ những lượt nhấp chuột này sẽ được hoàn trả cho bạn.

Để tìm hiểu điều này trên Google Ads, đi vào mục Billing & Payments dưới phần thiết lập (Set up) trong thanh công cụ (Tool menu) ở góc phải màn hình. Dưới phần giao dịch, bạn có thể thấy tất cả chi phí và tài khoản tín dụng bằng cách nhấp chuột vào View Transactions And Documents.

Ở ví dụ trên, Google đã tìm ra các hoạt động không hợp lệ sẽ khiến nhà quảng cáo phải trả £ 50,00. Số tiền này sẽ được hoàn trả cho các nhà quảng cáo.

Một cách khác để xác định xem bạn có đang gặp phải gian lận nhấp chuột hay không là xem liệu có những khoản tín dụng cho hoạt động không hợp lệ đột ngột cao lên. Tin vui là nếu điều này xảy ra, Google sẽ xác định được vấn đề và đã hoàn lại tiền cho bạn.

Ngoài các thuật toán phát hiện nhấp chuột không hợp lệ của riêng Google, bạn cũng có thể đặt hàng các đơn vị hộ trợ bên ngoài chuyên về mảng chặn click ảo để được tư vấn giúp đỡ.

LÀM SAO ĐỂ DỪNG NHỮNG CLICK ẢO TRÊN GOOGLE ADS (ADWORDS)

Nếu bạn là nạn nhân của click ảo và bạn cảm thấy hệ thống tự động của Google không đáng tin thì đây là một số hành động bạn có thể thực hiện thủ công.

CHẶN IP ẢO TRÊN GOOGLE ADS

Như đã đề cập trước đó, nếu hệ thống báo cáo nội bộ của bạn thu thập thông tin địa chỉ IP, bạn có thể thêm phần loại trừ IP trong  Google Ads. Điều này có nghĩa là các địa chỉ IP cụ thể sẽ không thể thấy quảng cáo của bạn trong tương lai và người dùng đó sẽ không còn có thể nhấp vào chúng.

Điều này khá đơn giản để thực hiện. Trong giao diện Google Ads, bên dưới tab Cài đặt (Settings) trong một chiến dịch cụ thể. Mở rộng mục Cài đặt bổ sung (Additional Settings) và chọn Loại trừ IP (IP Exclusions).

Những lưu ý khi loại trừ địa chỉ IP:

  • Loại trừ IP sẽ ngăn một IP nhìn thấy quảng cáo của bạn. Người dùng sẽ có thể xem và nhấp vào quảng cáo của bạn từ một IP khác (hoặc IP ẩn danh).
  • Những kẻ lừa đảo tinh vi hơn sẽ có các quy trình mà chúng có thể vòng qua việc chặn IP này. Phương pháp này có hiệu quả đối với người dùng cá nhân ít hiểu biết về công nghệ nhưng có thể không dành cho những tổ chức, doanh nghiệp lớn.
  • Hãy đảm bảo việc lặp lại quá trình phát hiện địa chỉ IP và loại trừ các địa chỉ lừa đảo thường xuyên.

LOẠI TRỪ VỊ TRÍ XÁC ĐỊNH

Nếu bạn có một đối thủ cạnh tranh chính mà bạn nghi ngờ có thể đang thực hiện click ảo lên quảng cáo của mình, bạn có thể thử loại trừ vị trí của họ khỏi mục tiêu quảng cáo của bạn. Nếu bạn biết vị trí trụ sở của đối thủ cạnh tranh, họ có thể bị loại trừ khỏi việc xem quảng cáo của bạn thông qua Nhắm mục tiêu theo vị trí (Location Targeting)

Điều này có thể được thực hiện bằng mã bưu điện (postcode). Nếu trụ sở chính của đối thủ cạnh tranh của bạn được đặt trong một mã bưu điện cụ thể và không có tầm quan trọng chiến lược đối với bạn, bạn có thể loại trừ khu vực này khỏi chiến dịch của mình.

Nếu trụ sở của đối thủ cạnh tranh của bạn được đặt tại một khu vực có mục tiêu quan trọng (chẳng hạn như khu vực đô thị đông dân cư), phương pháp này có thể không áp dụng được.

TRÁNH ĐẶT QUẢNG CÁO Ở TRANG WEB CHẤT LƯỢNG THẤP

Nhiều trang web nhỏ với chất lượng thấp được biết đến là nguồn lừa đảo click ảo. Chúng có nhiều khả năng được liên kết với các bots có thể tự động nhắm mục tiêu quảng cáo trên Mạng hiển thị (Display Network) của bạn. Các trang web lớn hơn, được thiết lập nhiều hơn có nhiều khả năng có các quy trình để cung cấp hỗ trợ trong việc ngăn chặn click ảo hiệu quả hơn.

Nếu không có gì khác, hãy đảm bảo các vị trí đặt quảng cáo của bạn trên trang web có liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn để giảm khả năng nhấp chuột không hợp lệ.

DỊCH VỤ CHẶN CLICK ẢO

Bạn có thể chọn một số các các dịch vụ, plugin và phần mềm từ bên thứ ba được thiết kế để giảm click ảo. Chúng khác nhau về giá cả và chất lượng nhưng là một lựa chọn tốt nếu bạn có sẵn ngân sách.

Những phần mềm có sẵn bao gồm việc kiểm tra click tự động, phát hiện các click ảo khả nghi, và ngăn chặn các click ảo từ bots hay những tên lừa đảo.

Hiện nay, tại Việt Nam cũng có một sô bên uy tín cung cấp dịch vụ chặn click ảo như: A1 Digihub, 3f,…

Nguồn: evoluted.net

Nếu dựa vào dữ liệu có được để nhận biết sự thay đổi thì đã quá muộn vì lúc đó sự thay đổi đã diễn ra. Đó là một thách thức lớn, vậy làm cách nào bây giờ? Scott đưa ra ba dấu hiệu sớm ông cho là đáng quan tâm.